In de afgelopen periode is een update van de impactanalyse van de coronacrisis uitgevoerd voor 2021. Deze impactanalyse baseert zich op een scenario dat het land in de eerste helft van 2021 grotendeels in lockdown is en het leven zich daarna langzaam weer normaliseert. Voor het opstellen van de analyse is voortgebouwd de inzichten uit de jaarrekening en de vorige impactanalyse.
In de analyse wordt niet alleen stilgestaan bij de financiële effecten, maar ook bij de dekking hiervan. Het Rijk heeft de gemeentes vorig jaar flink geholpen bij het opvangen van de financiële effecten. Wegvallende inkomsten en het uitvoeren van extra coronagerelateerde taken zijn gecompenseerd. Ook dit jaar verwachten we de noodzakelijke steun vanuit het Rijk die reël is in relatie tot de schade voor de gemeente. Het Rijk heeft toegezegd dat in iedergeval over de eerste twee kwartalen van 2021 gemeenten reëel worden gecompenseerd. Ook is gekeken naar de mogelijkheid om dekking binnen het eigen beleidsprogramma in te zetten en inzet in het kader van het Sociaaleconomisch Herstelplan.
De analyse geeft een inschatting van de stand van zaken en geen nog niet vaststaande feiten. Daarvoor zijn er nog te veel onzekerheden over de ontwikkelingen in de komende periode. Deze analyse is in detail toegelicht in de bijlage bij deze voorjaarsnota. Per programma is de analyse als volgt:
Bedragen x € 1.000 | |||
|---|---|---|---|
Programma | Bruto effect | Dekking voorzien | Saldo |
1.Gemeenteraad | -50 | 50 | - |
2. College en bestuur | - | - | - |
3. Duurzaamheid, milieu en energietransitie | -472 | 222 | -250 |
4. Openbare orde en veiligheid | -900 | 325 | -575 |
5. Cultuur en Bibliotheek | -8.401 | 8.323 | -78 |
6. Onderwijs | -3.620 | 3.620 | - |
7. Werk en inkomen | -36.400 | 36.400 | - |
8. Zorg, welzijn, Jeugd en Volksgezondheid | -18.708 | 16.458 | -2.250 |
9. Buitenruimte | -5.617 | 1.524 | -4.093 |
10. Sport | -4.913 | 4.913 | - |
11. Economie | -2.475 | 1.375 | -1.100 |
12. Mobiliteit | -11.967 | 11.667 | -300 |
13. Stadsontwikkeling en wonen | -2.522 | 502 | -2.020 |
14. Stadsdelen, integratie en dienstverlening | -1.050 | 550 | -500 |
15. Financien | -4.735 | 4.135 | -600 |
16. Overhead | -3.138 | 848 | -2.290 |
Totaal | -104.968 | 90.912 | -14.056 |
De grootste posten uit de analyse betreffen de volgende:
- € 20 mln. wegens toename bijstandsverlening (programma 7: Werk en inkomen).
- € 17 mln. voor drie grote posten op programma Werk en Inkomen (programma 7), te weten: risico onvoldoende compensatie TOZO, woonkostentoeslag voor mensen die woonlasten niet langer kunnnen dragen en het coronaproof maken van productiefaciliteiten sociale werkplaats.
- € 11 mln. afname parkeerinkomsten (programma 12: Mobiliteit).
- € 6 mln. verspreiding daklozen cf. RIVM-richtlijnen (programma 8: Zorg en Welzijn).
In het bovengenoemde totaal van € 105 mln. zijn de volgende twee onderwerpen niet meegeteld:
- Uitvoering van de overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (€ 50-75 mln.). Een risico m.b.t. de toereikendheid van de vergoeding TOZO vormt wel onderdeel van de analyse.
- Kosten voor de GGD met betrekking tot testen en traceren van corona en het vaccineren (€ 70 mln.). Hier staat in beginsel een kostendekkende vergoeding tegenover.
Naar verwachting kan het grootste deel van de kosten worden gedekt uit rijksvergoedingen en door aanwending van beschikbare dekking binnen de programma’s en de reserve sociaaleconomisch herstelplan. Er resteert een negatief saldo van ongeveer € 14 mln. In de analyse zijn enige posten nog niet gekwantificeerd, zoals het risico op meerkosten afvalinzameling. Deze risico’s komen bovenop dit negatieve saldo. Ook geldt dat als voorziene rijksdekking niet beschikbaar komt, het saldo verslechtert.
Vorig jaar is in de reserve buffer impact coronacrisis een bedrag van ca. € 22 mln. beschikbaar gesteld voor risico’s van de coronacrisis in 2021. Op basis van de huidige impactanalyse voldoet dit bedrag. Er is nu geen aanleiding om extra gemeentemiddelen aan de buffer toe te voegen, maar anderzijds is er ook geen ruimte deze dekking voor andere doelen in te zetten.
In de komende maanden zal meer duidelijk worden over het verloop van de coronacrisis in 2021 en de extra kosten en inzet die dit vergt. Ook verwachten we meer informatie over vergoedingen van het Rijk. Hiervoor is de meicirculaire, die uiterlijk begin juni wordt gepubliceerd, een belangrijke bron. Deze informatie komt pas beschikbaar na het opstellen van de voorjaarsnota en kan hierin niet meer worden meegenomen. In de ontwerpbegroting 2022-2025 wordt uiteraard stilgestaan bij het actuele beeld van de impact van de coronacrisis en de actuele vergoedingen die hiervoor beschikbaar worden gesteld.