Met ingang van de Programmabegroting 2017-2020 werkt de gemeente met een financieringssystematiek, ‘Groei-met-Groei (gmg)’, waarmee de opbrengsten van de groei van de stad deels ten goede komen aan de investeringen die verdere groei van de stad accommoderen. De gmg bestaat uit vijf basiscomponenten: Gemeentefonds, vrijval kapitaallasten, surplus Reserve Grondbedrijf, surplus Erfpacht en vrijval ruimtelijke reserves. Hieronder worden per basiscomponent de gemaakte afspraken en de financiële gevolgen gepresenteerd.
Bedragen x € 1.000 | incidenteel | structureel | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Algemene afspraak: Groei-met-Groei | 2021 | 2022 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | |
Gemeentefonds Haagse aantallen (50%) | 0 | 0 | -990 | -990 | -990 | -990 | -990 | |
Vrijval kapitaallasten (50%) | -788 | 0 | -11 | -11 | -11 | -11 | -472 | |
Surplus Erfpacht | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Vrijval Reserve Grondbedrijf | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Vrijval Reserves REIS | -600 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
IV) Afspraak Groei-met-Groei | -1.388 | 0 | -1.001 | -1.001 | -1.001 | -1.001 | -1.462 | |
Waarvan inzet afbouw afdracht RGB | - | - | -500 | -500 | -500 | -500 | -731 | |
Afspraken en financiële gevolgen
Gemeentefonds
- 50% van de doorwerking van de financiële verrekening gemeentefonds voorgaande jaren door Haagse aantallen exclusief accres vanaf de voorjaarsnota 2016 te bestemmen voor ruimtelijk-economische investeringen.
- 50% van de verwachte toekomstige groei gemeentefonds door structurele snellere Haagse groei dan 0,25% vanaf de voorjaarsnota 2016 te bestemmen voor ruimtelijk-economische investeringen.
Financiële gevolgen:
De financiële verrekening van het gemeentefonds voorgaande jaren vormt onderdeel van de programmarekening 2020. Het deel dat betrekking heeft op de afspraken Groei-met-Groei bedraagt bijna
€ 2,0 mln. Dit is het bedrag van de verrekening van voorgaande jaren (zie ook paragraaf 2.1). Conform bovengenoemde afspraken wordt 50% bestemd voor ruimtelijk-economische investeringen, ofwel structureel vanaf 2021 € 0,99 mln.
Vrijval Kapitaallasten
- 50% van de vrijval kapitaallasten te bestemmen voor ruimtelijk-economische investeringen.
Financiële gevolgen:
De voorlopig berekende vrijvallende kapitaallasten die betrekking hebben op de afspraken Groei-met-Groei bedragen € 0,788 mln. incidenteel in 2021 en € 0,011 mln. oplopend tot 0,472 mln. structureel. Dit is 50% van de investeringsruimte MIP zoals benoemd in paragraaf 3.6
Erfpacht, Reserve grondbedrijf en vrijval REIS
- Mocht er een surplus op het product Erfpacht ontstaan, dan blijft dit surplus beschikbaar voor nieuwe ruimtelijk-economische investeringen.
- Mocht de stand van de RGB boven het maximaal beschikbaar weerstandsvermogen uitkomen, dan blijft het surplus beschikbaar voor nieuwe ruimtelijk-economische investeringen.
- Mocht er sprake zijn van vrijval aan middelen REIS dan blijven de middelen beschikbaar voor nieuwe ruimtelijk-economische investeringen.
Financiële gevolgen:
Op basis van de huidige inzichten en de toekomstige ontwikkelingen, worden geen voordelen verwacht bij erfpacht. Wat betreft de stand van de Reserve Grondbedrijf aan het eind van de vijfjaarsprognose is de verwachting eveneens dat vooralsnog geen sprake is van vrije ruimte. Verder zijn de balansposten die betrekking hebben op ruimtelijk-economische investeringen geanalyseerd. Een eerste schouw op deze posten levert een incidentele vrijval op van €0,6 mln. (zie paragraaf 3.5).
Besteding middelen voor het REIS en afbouw afdracht Reserve Grondbedrijf
In de komende programmabegroting wordt de Ruimtelijk Economische Investeringsstrategie 2020-2030 (REIS) opgenomen. Dit betreft een investeringsprogramma voor de korte en middellange termijn waarbij de schouw van ruimtelijk economische thema’s in samenhang plaatsvindt. Hierbij zullen de gereserveerde middelen worden betrokken als dekkingsbron. De besluitvorming over REIS zal separaat plaatsvinden.
Een deel van de vrijgekomen middelen wordt specifiek bestemd voor de afbouw van de afdracht uit de Reserve Grondbedrijf (RGB). Jaarlijks wordt € 4,1 mln. uit deze reserve onttrokken ten behoeve van de algemene middelen op het programma Stadsontwikkeling. Deze afspraak bestaat sinds 2004, toen de gemeente grootschalig grondexploitaties voerde op nieuwbouwlocaties. De komende jaren wordt een krimp voorzien van het grondbedrijf c.q. de RGB. De jaarlijkse afdracht is daarmee op termijn niet vol te houden.
Bij de begrotingsvoorbereiding 2021-2024 is daarom het college overeengekomen de afdracht gefaseerd af te bouwen door vanaf kalenderjaar 2021 50% van de voor REIS gereserveerde structurele middelen hiervoor aan te wenden. Hiermee wordt een groter deel van de structurele lasten in de begroting structureel gedekt. Dit past bij het voorzichtigheidsbeginsel. De weerstandscapactieit van de achterliggende projecten wordt versterkt en tenslotte betekent een lagere afdracht dat er meer perspectief blijft op een goed gevulde RGB. Wanneer de reserve hoger is dan benodigd, komt het surplus beschikbaar voor verdeling via het REIS.
Gezien de omvang van de beschikbare structurele middelen, komt een bedrag oplopend tot structureel € 0,73 mln. per 2025 beschikbaar voor de afbouw van de winstafdracht grondbedrijf. De jaarlijkse afdracht neemt daarmee af van € 4,1 mln. tot € 3,37 mln. per 2025.
Voor het REIS komt ca. € 1,4 mln. incidentele dekking en € 0,73 mln. structurele dekking beschikbaar. Deze structurele dekking geeft een investeringsruimte van circa. € 9 mln. (bij een gemiddelde afschrijvingstermijn van 15 jaar).