Exogene ontwikkelingen - lasten

Bespaarde rente

Den Haag hanteert de systematiek van de bespaarde rente. Deze systematiek gaat er vanuit dat alle bezittingen van de gemeente met vreemd vermogen worden gefinancierd. In werkelijkheid financiert de gemeente zijn bezittingen deels met eigen vermogen (reserves en voorzieningen). De bespaarde rente is het verschil tussen de werkelijk betaalde rente en de rente die de gemeente zou moeten betalen als alle bezittingen daadwerkelijk met leningen zijn gefinancierd. De gemeente hanteert deze systematiek om te waarborgen dat de rentelast altijd gedekt is, onafhankelijk van de werkelijke vermogensstructuur van de gemeente. Omdat de gemeente over eigen vermogen beschikt, leidt de systematiek van bespaarde rente tot een rentevoordeel. In de begroting 2013 is besloten de bespaarde rente voor € 3,5 mln. structureel in te zetten omdat de gemeente altijd over reserves zal beschikken. Hierdoor is uiteraard incidenteel minder bespaarde rente beschikbaar. Het resterende voordeel wordt jaarlijks bepaald en betrokken in het budgettaire kader.
Bij het bepalen van de omvang van de bespaarde rente dient rekening te worden gehouden met bestaande afspraken. Een deel van de bespaarde rente wordt gebruikt om aan de voorzieningen negatieve plannen grondbedrijf en de Harnaschpolder rente toe te voegen conform de daarvoor geldende spelregels. Hiermee past de gemeente de voorziening aan het actuele prijspeil aan.

Een deel van de algemene reserve is ingezet voor de financiële tegenvallers van de coronacrisis. De omvang van de algemene reserve is gedaald tot onder de kritieke ondergrens. Om het niveau van de algemene reserve weer op peil te brengen is een herstelplan opgesteld (zie de programmabegroting 2021-2024) en is besloten om de vrij beschikbare bespaarde rente in te zetten voor het herstel van de algemene reserve.
De bespaarde rente voor 2022 is begroot op € 6,5 mln. en wordt toegevoegd aan de algemene reserve (zie de volgende paragraaf).

Rentevoordelen korte en lange financiering

In de raadsmededeling ‘Uitbreiding mandaat afsluiten leningen’ (RIS 305846) is opgenomen om in 2020 voor de jaren 2022 tot en met 2024 langlopende leningen aan te trekken met uitgestelde storting (Forward Starting Loans, ook wel “forwards” genoemd). De belangrijkste reden voor het afsluiten van deze forwards is het verder beperken van het toekomstige renterisico’s en het verlagen van de financieringsdruk. Door het afsluiten van de forwards voor de financieringsbehoefte in 2022 tot en met 2024 zijn structurele rentevoordelen behaald. Het gaat hierbij om een structureel voordeel dat oploopt van € 0,3 mln. in 2022 naar € 0,9 mln. vanaf 2024.